Gi¿ng gi¿i C¿m ¿ng thiên - T¿p 3

¿i¿u quan tr¿ng và thi¿t y¿u nh¿t trong n¿n giáo h¿c c¿a Ph¿t giáo là d¿y ng¿¿i h¿c nh¿n th¿c ¿¿¿c t¿ tánh. T¿ tánh là chân tâm c¿a chính mình, là "b¿n lai di¿n m¿c" (m¿t m¿i x¿a nay) theo cách nói c¿a Thi¿n tông. Nói cách khác, t¿ tánh là t¿ ngã chân th¿t. Ng¿¿i nh¿n hi¿u v¿n ¿¿ này th¿t rõ ràng, minh b¿ch, ¿ó g¿i là Ph¿t, ng¿¿i ¿y ¿ã thành Ph¿t, ¿ã ch¿ng qü. Ch¿ng ngh¿a là ch¿ng minh ¿¿¿c chân t¿¿ng s¿ th¿t [v¿ t¿ ngã chân th¿t] này. ¿i¿u này ¿¿i v¿i phàm phu mà nói, qü th¿t t¿¿ng ¿¿i r¿t khó nh¿n th¿c. Khó kh¿n này hình thành t¿ s¿ mê höc trong vô l¿¿ng ki¿p ¿ã qua cho ¿¿n ngày nay, nhi¿u ¿¿i nhi¿u ki¿p tích l¿y s¿ nh¿n bi¿t sai l¿m, không cách gì nh¿t th¿i buông x¿ h¿t ¿¿¿c. Cho nên, dù Ph¿t T¿ gi¿ng gi¿i h¿t s¿c rõ ràng, h¿t s¿c sáng t¿, chúng ta nghe qua c¿ng th¿a nh¿n là ¿úng ¿¿n, c¿ng nh¿n hi¿u không sai l¿ch, nh¿ng r¿i c¿nh gi¿i [mê l¿m] v¿n y nguyên nh¿ c¿ không th¿ nào chuy¿n bi¿n thay ¿¿i. ¿i¿u này là b¿i chúng ta không th¿ "minh tâm ki¿n tánh" (sáng t¿ tâm th¿c, th¿y ¿¿¿c t¿ tánh), không th¿ ngay trong m¿t ¿¿i này thành t¿u ¿¿¿c ¿i¿u then ch¿t. Do ¿ó, trong s¿ tu h¿c thì c¿ hai y¿u t¿ nh¿n hi¿u và hành trì ¿¿u ph¿i ¿¿¿c xem tr¿ng nh¿ nhau. ¿¿i s¿ Thanh L¿¿ng d¿y r¿t hay: "H¿u gi¿i vô hành, t¿ng tr¿¿ng tà ki¿n; h¿u hành vô gi¿i, t¿ng tr¿¿ng vô minh." (Nh¿n hi¿u mà không hành trì, tà ki¿n thêm l¿n; hành trì mà không nh¿n hi¿u, vô minh thêm dày.) ¿ây là l¿i d¿y t¿ tâm chân th¿t c¿a ng¿¿i tr¿i qua tu h¿c. Chúng ta hi¿n nay trong s¿ tu h¿c, v¿n ¿¿ b¿t ¿n c¿ng xüt phát t¿ ch¿ này.